Rada Ministrów 17 listopada 2020 r. przyjęła projekt nowelizacji ustawy o umowie koncesji na roboty budowlane (dalej: „Ustawa Nowelizująca”) przewidujący zmiany również m.in. w nowym prawie zamówień publicznych, które mają zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2021 r. Z uzasadnienia projektu wynika, że najnowsze zmiany podyktowane zostały potrzebą doprecyzowania brzmienia przepisów nowego prawa zamówień publicznych w związku z wątpliwościami interpretacyjnymi zasygnalizowanymi w czasie trwającego obecnie vacatio legis oraz chęcią zapewnienia pełniejszej transpozycji unijnych dyrektyw.
Do Sejmu projekt trafił już 19 listopada i zarejestrowany został jako druk nr 765. Przewidziano, że procedowany będzie w trybie pilnym. Z projektem zapoznać można się TUTAJ. Tego samego dnia projekt skierowany został do pierwszego czytania w Komisji Gospodarki i Rozwoju a termin do przedstawienia sprawozdania wyznaczony został na 26 listopada. W sprawozdaniu z prac komisji (druk nr 777), przedstawiono nową wersję projektu, z którą zapoznać można się TUTAJ. Po drugim czytaniu w Sejmie projekt skierowano ponownie do komisji, która rozważyła szereg poprawek o charakterze redakcyjnym. 27 listopada na posiedzeniu Sejmu w trzecim czytaniu przyjęty został tekst ustawy z którym można zapoznać się TUTAJ. W Senacie ustawa zarejestrowana została jako druk nr 274.
Propozycje zmian ustawy Prawo Zamówień Publicznych zawarte zostały w art. 2 ustawy nowelizującej. Poniżej przedstawiamy najważniejsze z nich – mogą one jednak ulec jeszcze zmianom w toku procesu legislacyjnego.
Doprecyzowanie wariantów trybu podstawowego udzielania zamówień
Nowe prawo zamówień publicznych przewiduje reorganizację trybów udzielania zamówień. Tzw. tryb podstawowy obejmować ma trzy warianty tej procedury: bez negocjacji (art. 275 pkt. 1), z możliwością negocjacji (art. 275 pkt. 2) oraz z negocjacjami (art. 275 pkt. 3). Tryb podstawowy bez negocjacji stanowić będzie odpowiednik przetargu nieograniczonego. Tryb podstawowy z negocjacjami zastępuje z pewnymi modyfikacjami negocjacje z ogłoszeniem oraz dialog konkurencyjny. Rozwiązaniem nowym jest postępowanie z pkt. 2, nieposiadające w dotychczasowym brzmieniu ustawy swojego odpowiednika.
Znaczącym zmianom ulec mają na mocy ustawy nowelizującej dwa z trzech powyższych wariantów udzielania zamówień. W dotychczasowym brzmieniu ustawy prawo zamówień publicznych wariant drugi przewidywał, że po zgłoszeniu ofert przez wszystkich zainteresowanych wykonawców, zamawiający „może negocjować treść ofert w celu ich ulepszenia, o ile przewidział taką możliwość”. Ustawa nowelizująca w art. 2 pkt. 51 ustanawia następujące jego przeformułowanie i uzupełnienie: „zamawiający może prowadzić negocjacje w celu ulepszenia treści ofert, które podlegają ocenie w ramach kryteriów oceny ofert, o ile przewidział taką możliwość, a po zakończeniu negocjacji zamawiający zaprasza wykonawców do składania ofert dodatkowych”.
Wariant trzeci zakładał, że zamawiający „negocjuje treść ofert złożonych w celu ich ulepszenia”, natomiast zgodnie z art. 2 pkt. 51 ustawy nowelizującej zamawiający „prowadzi negocjacje w celu ulepszenia treści ofert, a po zakończeniu negocjacji zamawiający zaprasza wykonawców do składania ofert ostatecznych”.
Ważnym przepisem w tym kontekście staje się art. 293, który wprowadza dalsze rozróżnienie pomiędzy ofertą dodatkową a ostateczną. Zmiany te odzwierciedla również nowelizacja art. 62 definiującego pojęcie oferty na gruncie ustawy prawa zamówień publicznych (art. 2 pkt. 58 i 10 ustawy nowelizującej). Podkreślono, że w wariancie drugim udział wykonawcy w negocjacjach nie jest konieczny, w przeciwieństwie do wykonawców uczestniczących w postępowaniu opisanym jako wariant trzeci, w którym warunkiem uzyskania zaproszenia do składania ofert ostatecznych jest właśnie udział w negocjacjach.
Skrócony ma zostać ponadto termin składania w procedurze drugiego wariantu ofert dodatkowych – nie powinien on być krótszy niż 5 dni od dnia przekazania zaproszenia do ich składania (art. 2 pkt. 61 ustawy nowelizującej zmieniający brzmienie art. 296). Dodano także zastrzeżenie, że pod rygorem odrzucenia oferta dodatkowa nie może być mniej korzystna w żadnym z kryteriów oceny ofert wskazanych w zaproszeniu do negocjacji niż oferta złożona w odpowiedzi na ogłoszenie o zamówieniu. W przypadku złożenia dopuszczalnej oferty dodatkowej – oferta pierwotna przestaje wykonawcę wiązać jedynie w zakresie propozycji korzystniejszych.
Całkowita rezygnacja z rozwiązań w przedmiocie zamówień bagatelnych
Zamówienia bagatelne, tj. o wartości mniejszej niż 130.000 zł, lecz nie mniejszej niż 50.000 zł, regulowane są w nowym prawie zamówień publicznych przez art. 2 ust. 2 i 268. Z uwagi na zgłaszaną przez uczestników rynku krytykę zbytniego sformalizowania tych procedur, ustawa nowelizująca w art. 2 pkt. 1 i 49 proponuje ich uchylenie. W związku z tym zamawiający nie będą już musieli m.in. zamieszczać w przypadku tego rodzaju zamówień ogłoszeń w Biuletynie Zamówień Publicznych.
Zmiany w postępowaniu odwoławczym przed KIO
Zgodnie z ustawą nowelizującą, możliwe będzie dopuszczenia dowodu nie tylko na rozprawie, ale również na posiedzeniu niejawnym. Przewidziano ponadto, że skład orzekający nie będzie związany postanowieniem o dopuszczeniu dowodu (nowe brzmienie art. 538 na mocy art. 2 pkt. 108 ustawy nowelizującej).
W przypadku dowodów z zeznań świadków w rozbudowany sposób uregulowano kwestię zdolności do bycia świadkiem czy prawo odmowy składania zeznań i odmowy odpowiedzi na poszczególne pytania (nowe brzmienie art. 540 na mocy art. 2 pkt. 109 ustawy nowelizującej).
Doprecyzowanie regulacji procedur kontrolnych
Do art. 597 planuje dodać się ust. 4, zgodnie z którym zamawiający zobowiązany będzie do niezwłocznego poinformowania organu kontroli o, przeprowadzonej wcześniej przez inny organ, kontroli danego zamówienia oraz udostępnienia jej wyników (art. 2 pkt 121 ustawy nowelizującej).
W projekcie sprecyzowany został zakres kontroli Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych (UZP). Zgodnie ze znowelizowanym brzmieniem art. 603, Prezes przeprowadza kontrolę w zakresie zgodności z przepisami ustawy działań lub zaniechań zamawiającego. Przepisy regulujące kontrole przeprowadzane przez Prezesa UZP stosowane mają być również do kontroli postępowania o udzielenie zamówienia, zawarcia lub zmiany umowy, zaś stosowane odpowiednio do kontroli postępowania o zawarcie umowy ramowej, dynamicznego systemu zakupów, systemu kwalifikowania wykonawców lub konkursu oraz do kontroli zawarcia lub zmiany umowy ramowej (art. 2 pkt. 122 ustawy nowelizującej).
Inne rozwiązania
Wśród pozostałych zmian warto wskazać:
zniesienie zakazu zawierania umów na czas oznaczony dłuższy niż 4 lata, przewidziany w art. 434 ust. 1 (art. 2 pkt. 86 ustawy nowelizującej);
zmiana sposobu ustalania początkowego terminu dla waloryzacji wynagrodzenia, w przypadku gdy umowa została zawarta po upływie 180 dni od dnia upływu terminu składania ofert – miałby nim być zasadniczo dzień otwarcia ofert, zamawiający mógłby jednak określić termin wcześniejszy (art. 2 pkt. 87 ustawy nowelizującej).
Zespół Kubas Kos Gałkowski cały czas monitoruje regulacje i zalecenia wydawane przez organy rządowe i na bieżąco opracowuje konkretne rozwiązania prawne. Pozostajemy w gotowości, aby udzielić wsparcia i odpowiedzi na wszelkie pojawiające się pytania. W razie jakichkolwiek wątpliwości związanych z COVID-19 oraz wpływem pandemii na Państwa działalność, jesteśmy do Państwa dyspozycji.
Artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny, abstrakcyjny i ogólny, nie stanowi opinii prawnej lub porady ani nie może być traktowany jako świadczenie pomocy prawnej w jakiejkolwiek formie. Materiały zawarte w niniejszym artykule nie mogą stanowić podstawy jakiejkolwiek odpowiedzialności Kancelarii lub autora artykułu w stosunku do osób trzecich. Kancelaria "Kubas Kos Gałkowski – Adwokaci sp. p". sp. k. może udzielić porady prawnej lub sporządzić opinię wyłącznie i dopiero po zapoznaniu się ze stanem faktycznym konkretnej sprawy. W celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji lub pomocy prawnej skontaktuj się z naszym prawnikiem.