Wraz z ogłoszeniem stanu epidemii w Polsce oraz wprowadzeniem w związku z tym wielu nowych regulacji, jedną z licznych obaw było to, w jaki sposób przedsiębiorca może w obecnych warunkach dochować terminów prawa materialnego. Obawy te wynikały z tego, że zgodnie z polskim ustawodawstwem terminy materialnoprawne – w odróżnieniu do terminów procesowych – co do zasady nie podlegają przywróceniu.
Przykłady terminów materialnoprawnych
Termin przedawnienia roszczenia
Termin zasiedzenia (nabycia własności przez zasiedzenie)
Termin na złożenie oświadczenia o uchyleniu się od skutków oświadczenia woli
Termin na wniesienie pozwu o uznanie czynności za bezskuteczną (np. ze względu na pokrzywdzenie wierzyciela)
Tarcza antykryzysowa a terminy prawa materialnego
Zgodnie z pierwotnym projektem ustawy w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 bieg terminów przewidzianych przepisami prawa cywilnego i administracyjnego miał nie rozpoczynać się, a rozpoczęty ulegać zawieszeniu na ten okres. Regulacja ta odnosiła się więc także do terminów prawa materialnego i była ujęta bardzo szeroko.
W reakcji na propozycję takiego rozwiązania pojawiły się liczne głosy krytyczne – wskazywano, że wejście w życie tego przepisu zachwieje podstawami obrotu gospodarczego – prawdopodobnie nikt nie regulowałby swoich zobowiązań, skoro w okresie trwania epidemii nie popadałby w opóźnienie i w rezultacie nie ponosiłby tego ujemnych konsekwencji, np. w formie obowiązku zapłaty odsetek.
W związku z tym na etapie prac parlamentarnych zostało usunięte odwołanie do przepisów prawa cywilnego. Ostatecznie ustawa nie zawiera w swej treści kontrowersyjnego odwołania do „przepisów prawa cywilnego”, a przepis ma następujące brzmienie:
W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 bieg przewidzianych przepisami prawa administracyjnego terminów:
od zachowania których jest uzależnione udzielenie ochrony prawnej przed sądem lub organem,
do dokonania przez stronę czynności kształtujących jej prawa i obowiązki,
przedawnienia,
których niezachowanie powoduje wygaśnięcie lub zmianę praw rzeczowych oraz roszczeń i wierzytelności, a także popadnięcie w opóźnienie,
zawitych, z niezachowaniem których ustawa wiąże ujemne skutki dla strony,
do dokonania przez podmioty lub jednostki organizacyjne podlegające wpisowi do właściwego rejestru czynności, które powodują obowiązek zgłoszenia do tego rejestru, a także terminów na wykonanie przez te podmioty obowiązków wynikających z przepisów o ich ustroju
- nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu na ten okres.
Pomimo usunięcia odniesienia do przepisów prawa cywilnego, regulacja ta nadal budzi wątpliwości i nie pozwala na jednoznaczne rozstrzygnięcie, czy nowe rozwiązanie chronić będzie w przypadku biegu wszystkich terminów (także prawa cywilnego), czy rzeczywiście tylko terminów prawa administracyjnego.
Wnioski i rekomendacje
Szereg niejasności związanych z przepisami tarczy antykryzysowej regulującymi kwestię terminów prawa materialnego stwarza dodatkowe ryzyko dla uczestników obrotu gospodarczego.
Dlatego należy podjąć wszelkie odpowiednie kroki, by zapobiec ewentualnym negatywnym konsekwencjom przekroczenia, np. terminu przedawnienia czy terminu zawitego, przykładowo poprzez wniesienie odpowiedniego pozwu.
Zespół Kubas Kos Gałkowski cały czas monitoruje regulacje i zalecenia wydawane przez organy rządowe i na bieżąco opracowuje konkretne rozwiązania prawne. Pozostajemy w gotowości, aby udzielić wsparcia i odpowiedzi na wszelkie pojawiające się pytania. W razie jakichkolwiek wątpliwości związanych z COVID-19 oraz wpływem pandemii na Państwa działalność, jesteśmy do Państwa dyspozycji.
Artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny, abstrakcyjny i ogólny, nie stanowi opinii prawnej lub porady ani nie może być traktowany jako świadczenie pomocy prawnej w jakiejkolwiek formie. Materiały zawarte w niniejszym artykule nie mogą stanowić podstawy jakiejkolwiek odpowiedzialności Kancelarii lub autora artykułu w stosunku do osób trzecich. Kancelaria "Kubas Kos Gałkowski – Adwokaci sp. p". sp. k. może udzielić porady prawnej lub sporządzić opinię wyłącznie i dopiero po zapoznaniu się ze stanem faktycznym konkretnej sprawy. W celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji lub pomocy prawnej skontaktuj się z naszym prawnikiem.
Commenti