Dnia 16 maja 2022 r. opublikowano dwa rozporządzenia Ministra Zdrowia, które odwołują na terenie kraju stan epidemii i wprowadzają stan zagrożenia epidemicznego.
Wprowadzenie stanu zagrożenia epidemicznego nastąpiło równocześnie z odwołaniem stanu epidemii i uchyleniem rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii (Dz. U. z 2022 r. poz. 340).
Najważniejsze zmiany po ogłoszeniu stanu zagrożenia epidemicznego
Ustawodawca nie zdecydował się na uchylenie regulacji specustawy koronawirusowej dotyczących stanu epidemii, pozostawiając w ustawie przepisy dotyczące zarówno stanu epidemii, jak i stanu zagrożenia epidemicznego. Brak jest zatem jasnych informacji, które przepisy i przez jaki okres od momentu odwołania stanu epidemii będą obowiązywać. Najistotniejsze zmiany związane z wprowadzeniem stanu zagrożenia epidemicznego są następujące:
z końcem maja wygaśnie zwolnienie z podatku minimalnego od przychodów z budynków, właściciele nieruchomości od czerwca będą musieli naliczać podatek według stawki 0,035 proc. miesięcznie od nadwyżki przychodu przekraczającej 10 mln zł;
do końca maja obowiązywać będzie jednorazowa amortyzacja środków trwałych służących do produkcji towarów związanych z przeciwdziałaniem Covid-19;
po 6 miesiącach od dnia odwołania stanu epidemii związanego z SARS-CoV-2 utraci moc art. 15zzzzzy specustawy koronawirusowej, który przedłuża niektóre decyzje z zakresu gospodarki odpadami;
w stanie zagrożenia epidemicznego może ulec obniżeniu dofinansowanie kosztów uczestnictwa w warsztatach terapii zajęciowej dofinansowanych ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w sytuacji zmniejszonej liczby uczestników warsztatów biorących udział w zajęciach;
wnioski o świadczenie postojowe mogą być składane do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jeszcze przez 3 miesiące od miesiąca, w którym zostanie zniesiony stan epidemii.
Istotne z punktu widzenia przedsiębiorców jest ujednolicenie regulacji i stworzenie oficjalnych informacji poświęconych najważniejszym zmianom. Mnogość przepisów dotyczących zapobiegania epidemii koronawirusa i ich nowelizacji nie ułatwia odnalezienia się w tej materii. W mediach postuluje się przygotowanie przez poszczególne ministerstwa odpowiednich podsumowań aktualnie obowiązujących przepisów specustawy koronawirusowej.
Zniesienie zakazu eksmisji
Dnia 15 kwietnia 2022 r. na mocy ustawy zmieniająca ustawę o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw uchylono artykuł 15zzu specustawy koronawirusowej regulujący zakaz eksmisji. Zatem od 16 kwietnia 2022 r. dopuszczalne jest wykonywanie tytułów wykonawczych nakazujących opróżnienie lokalu mieszkalnego.
Utrzymanie zakazu potrącania kar umownych
Ustawodawca nie zdecydował się na uchylenie lub zmianę art. 15r1 specustawy koronawirusowej wprowadzającego zakaz potrącania kar umownych w umowie w sprawie zamówienia publicznego. Przepis ten w dalszym ciągu zakazuje w czasie zagrożenia epidemicznego potrącania kar umownych przez zamawiającego z wynagrodzeniem wykonawcy lub z innymi jego wierzytelnościami, a także dochodzenia zaspokojenia z zabezpieczenia należytego wykonania tej umowy.
Kontrowersyjne przepisy utrzymane w mocy
Po ogłoszeniu stanu zagrożenia epidemicznego w mocy pozostaje art. 15zzr1 przewidujący wstrzymanie biegu przedawnienia karalności czynu i przedawnienia wykonania kary, który ma obowiązywać w okresie stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii oraz w okresie 6 miesięcy po ich odwołaniu. Przepis ten budzi kontrowersje, gdyż dotyczy podstawowych praw obywateli na gruncie procesu karnego, które ograniczają karalność czynów po upływie określonych w ustawie okresów przedawnienia.
Z punktu widzenia ochrony prawa do prywatności istotne znaczenie ma utrzymanie w mocy przepisów specustawy koronawirusowej, które pozwalają na udostępnianie ministrowi do spraw informatyzacji danych o lokalizacji użytkowników telefonów komórkowych. Operatorzy w dalszym ciągu są obowiązani do przekazania zanonimizowanych danych lokalizacyjnych urządzeń użytkowników końcowych.
Brak istotnych zmian w prawie pracy
Wprowadzenie stanu zagrożenia epidemicznego nie wiąże się z wprowadzeniem zmian w najważniejszych przepisach dotyczących prawa pracy. W dalszym ciągu obowiązywać będą regulacje dotyczące dopuszczalności wykonywania pracy zdalnej, kierowania pracowników na zaległy urlop i na okresowe badania lekarskie.
Obowiązkowe szczepienia
Projekt rozporządzenia wprowadzającego stan zagrożenia epidemicznego kontynuuje obowiązek szczepień przeciwko COVID-19 dla trzech grup osób:
osób wykonujących zawód medyczny oraz osób wykonujących czynności zawodowe w tych podmiotach, inne niż wykonywanie zawodu medycznego;
farmaceutów;
studentów kształcących się na kierunkach medycznych.
Osoby objęte obowiązkiem szczepień będą musiały posiadać ważne unijne cyfrowe zaświadczenie COVID. Obowiązkowi nie podlegają osoby, które mają przeciwwskazania do szczepienia w zakresie stanu ich zdrowia lub wykonają każdorazowo test nie później jednak niż w ciągu 48 godzin od momentu rozpoczęcia pacy, nauki, czynności zawodowych lub fachowych.
Zespół Kubas Kos Gałkowski cały czas monitoruje regulacje i zalecenia wydawane przez organy rządowe i na bieżąco opracowuje konkretne rozwiązania prawne. Pozostajemy w gotowości, aby udzielić wsparcia i odpowiedzi na wszelkie pojawiające się pytania. W razie jakichkolwiek wątpliwości związanych z COVID-19 oraz wpływem pandemii na Państwa działalność, jesteśmy do Państwa dyspozycji.
Artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny, abstrakcyjny i ogólny, nie stanowi opinii prawnej lub porady ani nie może być traktowany jako świadczenie pomocy prawnej w jakiejkolwiek formie. Materiały zawarte w niniejszym artykule nie mogą stanowić podstawy jakiejkolwiek odpowiedzialności Kancelarii lub autora artykułu w stosunku do osób trzecich. Kancelaria "Kubas Kos Gałkowski – Adwokaci sp. p". sp. j. może udzielić porady prawnej lub sporządzić opinię wyłącznie i dopiero po zapoznaniu się ze stanem faktycznym konkretnej sprawy. W celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji lub pomocy prawnej skontaktuj się z naszym prawnikiem.